Малоритское благочиние

М

Междочасие – міжгадзінне.

Мироточец, мироточивый – міратачывы.

Мироточить – міратачыць.

Мироварение – міраварэнне.

Мироносицкая неделя – міраносіцкая нядзеля.

Миропомазание – мірапамазанне.

Миряне – міране.

Митрополичий – мітрапалічы, мітрапалітаў.

Младенец – дзіця, дзіцятка.

Молитвенник – 1) (чалавек) малітвеннік; 2) (кніга) малітвеннік, малітоўнік.

Молитвенный – малітвены, малітоўны.

Молитвослов – малітваслоў, малітоўнік

Монашество – манашаства, манаства.

Мытарство – мытарства.

Мытарь – мытар, мытнік.

Н

Набедренник – набедранік.

Навечерие – навячэр’е.

Надрамение – амафор.

Наперсник – 1) (частка старазапаветнага аблачэння) наперснік, нагруднік; 2) наперснік, улюбёнец, любімец.

Настоятель – настаяцель.

Начала, начальства – начальствы.

Начальные молитвы – пачатковыя малітвы.

Начертание – напісанне, надпіс, знак, адмеціна.

Неделя – нядзеля.

Немолчный – несціханы, незмаўкальны.

Неопалимая купина – неапалімая купіна.

Непорочны – беззаганныя.

Непорочный –беззаганны.

Непоругаемое место – неганьбаванае месца.

Нерукотворенный Образ – Нерукатворны Вобраз.

Нестяжание – бескарыслівасць.

Нетварный Божественный Свет – нястворанае Бажэственнае Святло.

Неугасимый – нязгасны, незгасальны.

Нечистота – нечыстата.

Нищий – 1) (наз.) жабрак, бядняк; 2) (прым.) убогі, бедны.

Новокрещенный – новахрышчаны.

Новоначальный – 1) пачатковец; 2) новапастрыжаны манах.

Новообращенный – новазвернуты.

Нравственное богословие – маральнае багаслоўе.

О

Обедница – абедніца.

Обет – абяцанне, зарок.

Обетование – абяцанне.

Обетованная земля – абетаваная зямля.

Обиходный – абыходны.

Обиход – абыход, абыходак.

Обитель – абіцель.

Облачаться – аблачацца.

Облачение – аблачэнне.

Облеченный – адзеты, апрануты.

Обличительное богословие – выкрывальнае багаслоўе.

Обожение – абожанне.

Обручение – 1) (царкоўны чын) абручэнне; 2) (нар.) заручыны.

Обстояние – навала, асада, напасць, напад.

Общественное богослужение – грамадскае богаслужэнне.

Оглашение – аглашэнне.

Оглашенные – аглашэнныя.

Оклад – абклад, аправа.

Окормление – акармленне.

Омовение – амавенне, абмыванне.

Омофор – амафор.

Определение (соборное) – пастанова, рашэнне, азначэнне (саборнае).

Орарь – арар.

Орологион – аралогій.

Освященный – асвячоны, асвячаны, свячоны, пасвячоны, пасвячаны.

Осквернение – апаганенне.

Оскорбление святыни – знявага святыні.

Отдание – адданне.

Откровение – адкравенне.

Отпуст – адпуст.

Отпустительные тропари – адпускальныя трапары.

Отреченные книги – адрачоныя кнігі (апокрыфы).

Отходная – адыходная.

Отшельник – самотнік, пустэльнік.

Очистительные молитвы – ачышчальныя малітвы.

П

Падший ангел – паўшы ангел.

Патриаршество – патрыяршаства.

Певчие – пеўчыя.

Пелена – пакрывала, заслона, палатно.

Первосвященник –першасвяшчэнник, першасвятар.

Песнопевец – песнапевец.

Песнопение – песнапенне, песнаспеў.

Печатание умерших – запячатванне памерлых.

Печать – пячатка; пячаць, адбітак.

Пещера – пячора.

Плат – хуста, палатно.

Плодоносящие – ахвярадаўцы (якія прыносяць у храм плён працы сваёй).

Повечерие – павячэр’е.

Погребение – пахаванне.

Подвижничество – падзвіжніцтва.

Подвижные и неподвижные праздники – рухомыя (пераходныя) і нерухомыя (непераходныя) святы.

Подвизаться – падзвізацца, несці подзвіг.

Покойны (мертвенны) – заўпакойныя.

Покров Пресвятой Богородицы – Пакроў Прасвятой Багародзіцы.

Полиелей – поліелей.

Положение Господа во гроб – палажэнне Госпада ў магілу.

Полунощница – паўночніца.

Поминовение – памінанне.

Помысел – думка, помысел.

Помянник – памінальнік.

Попечение – апека, апекаванне, клопат.

Попечитель – апякун.

Попразднство – пасвята.

Порок – загана.

Поручь (мн. поручи) – поруч (поручы); нарукаўніца (нарукаўніцы).

Последование – паследаванне, чын, паслядоўнасць.

Послушание – 1) паслушэнства; 2) послух.

Послушничество – паслушніцтва.

Посошник – пасашнік.

Поставление – пастаўленне, пасвячэнне ў сан.

Постриг, пострижение – пострыг, пастрыжэнне.

Потребление Святых Даров – спажыванне Святых Дароў.

Потусторонний мир – той свет.

Праздник – свята.

Праотцы – праайцы.

Предание Священное – Паданне Свяшчэннае.

Предложение – ахвярнік.

Предначинательный – пачынальны.

Предпразднство – прадсвята.

Предстояние – 1) стаянне (на малітве), 2) узначальванне.

Предстоятель – прадстаяцель.

Предтеча – 1) Прадцеча; 2) папярэднік.

Прежде всех век – раней усіх вякоў.

Преждеосвященные Дары – Ранейасвячоныя Дары.

Прелесть духовная – падман, зман, аблуда, спакуса.

Преложение – ператварэнне.

Прелюбодеяние – пралюбадзейства.

Преображение Господне – Праабражэнне Гасподняе, (нар.) Спас.

Преобразитися – праабразіцца, перамяніцца.

Преосвященный – праасвяшчэнны.

Преосвященство – праасвяшчэнства.

Преподобный – прападобны.

Преполовение – перапалавенне.

Преставление – спачын, пераход (у вечнасць).

Преступление (закона) – парушэнне (закону).

Пресуществление – пераісненне.

Придел – прыдзел.

Приснодева – заўжды Дзева, Вечнадзева,

Приснопамятный – вечнапамятны, векапомны, незабыўны.

Приснопоминаемый – заўждыпамінаемы.

Присно – заўсёды, вечна.

Присный – 1) вечны, заўсёдны; 2) сапраўдны, ісцінны; 3) бліжні, блізкі.

Присоединение (к Православной Церкви) – далучэнне (да Праваслаўнай Царквы).

Приходский – прыходскі, прыхадскі.

Прихожанин – прыхаджанін, (мн.) прыхаджане.

Причастен – прычасны.

Причастие – прычасце.

Причет – прычт.

Причетник – прычэтнік.

Пробождение агнца – працінанне агнца.

Провидение – правідзенне, провід.

Происхождение Святых Тайн – перанясенне Святых Тайн.

Происхождение честных древ Животворящего Креста Господня – вынясенне пачэсных дрэў Жыватворнага Крыжа Гасподняга.

Промысл – промысл, прамысленне, апекаванне.

Прообразовывать – з’яўляцца правобразам, прадвыяўляць.

Проповедь – пропаведзь.

Просительная ектения – прасіцельная екцення.

Просиять (в подвиге, в земле) – заззяць; просиявший – які заззяў.

Просфора – прасфара (р. прасфары; мн. прасфоры, просфары).

Просфорница – прасфорніца.

Просфорня – прасфорня.

Прощеное воскресенье – даравальная нядзеля.

Псаломщик – псаломшчык.

Псалтирь ж. – Псалтыр м.

Пустынь – пустынь.

Путеводительница – пуцяводніца.

Р

Разлучение души от тела – разлучэнне душы з целам.

Разрешение – 1) вызваленне, адпушчэнне; 2) дазвол.

Разрешительная молитва – адпушчальная малітва.

Распятие – распяцце.

Расстрижение – расстрыжэнне.

Ревнитель веры – паборнік веры, руплівец веры.

Ревность – стараннасць, руплівасць, дбайнасць.

Родильница – парадзіха.

Родительская суббота – памінальная субота.

Рождественский – ражджэственскі, калядны.

Рождество – нараджэнне.

Рождество Иоанна Предтечи – Нараджэнне Іаана Прадцечы.

Рождество Пресвятой Богородицы – Нараджэнне Прасвятой Багародзіцы.

Рождество Христово – Ражджаство Хрыстова.

Руковозложение – гл. Возложение рук.

Рукоположение – рукапалажэнне, хіратонія.

Рукоумывало – гл. Лохань.

Рядовое чтение – радавое чытанне.

Рядовый святый – радавы святы.

С

Светилен – свяцільны.

Светильничная молитва – свяцільнічная малітва.

Свидение – сведчанне, кніга закона, спатканне, запаведзь.

Святейшество – свяцейшасць.

Святейший – свяцейшы (у тытуле).

Святитель – свяціцель.

Святки – калядныя святы, каляды, святкі.

Священник – свяшчэннік, святар.

Священнодейственный – свяшчэннадзейны.

Священнодействие – свяшчэннадзейства, свяшчэннадзеянне.

Священнодействовать – свяшчэннадзейнічаць, свяшчэннадзеяць.

Священноначалие – свяшчэннаначалле, іерархія.

Священство – свяшчэнства.

Седален – сядальны.

Седалище – сядалішча.

Седмица – тыдзень, сядміца.

Сень – 1) цень; 2) засень, зацень; 3) навес.

Скверна – нечыстата, бруд.

Славословие – славаслоўе.

Служебник – Служэбнік.

Смирение – пакора, пакорлівасць, смірэнне.

Смиренномудрие – пакорнамудрасць.

Снисхождение – 1) сыходжанне; 2) пагада.

Совершать (богаслужэнне) – правіць, служыць, здзяйсняць (таінства), выконваць (абрад).

Совершитель (таинства) – выканаўца (таінства).

Совесть – сумленне.

Солея – салея.

Сопрестольный – супрастольны.

Сорокоуст – саракавуст.

Сослужение – саслужэнне.

Сосуд – 1) (богаслужэбны) сасуд; 2) (Духа) умяшчальня, ёмішча; 3) пасудзіна.

Сочельник – сачэўнік; (нар.) куцця, каляда.

Спасение – спасенне, збаўленне, выратаванне, уратаванне; ратунак, паратунак.

Спаситель – Спасіцель, Збавіцель.

Сплошная седмица – гл. Всеядная седмица.

Срачица – сарочыца.

Сребролюбие – срэбралюбства.

Сретение – Стрэчанне.

Старец – старац.

Старчество – старацтва.

Стих – верш.

Стихарь – сціхар.

Стихира – сціхіра.

Стихирарь – сціхірар.

Столпник – стоўпнік.

Страстной – Страсны.

Страстотерпец – пакутнік, страстацерпец.

Страсть – 1) страсць; 2) пакута, мука, мучэнне.

Стручец – памазок.

Стяжание – набыццё, здабыццё; набыванне, прыдбанне; набытак.

Сугубая ектения – сугубая екцення.

Сугубый – падвойны, дваісты; узмоцнены.

Суеверия – забабоны, прымхі.

Сыропустная седмица – сырапусны тыдзень.

Т

Таинство – таінства; таямніца, тайна.

Тайна исповеди – таінства споведзі; тайна споведзі.

Творец – Тварэц, Творца, Стваральнік, Стварыцель.

Тезоименитство – тэзаімяніцтва, імяніны.

Теплота – цеплата; цеплыня, цяпло.

Требы – трэбы.

Требник – Трэбнік.

Трезвон – трызвон.

Триодь – Трыёдзь.

Триодь Цветная – Трыёдзь Цвятная.

Трисвечие – трохсвечнік.

Трисвятое – Трысвятое.

Трипеснец – трыспевец.

Троеперстие – трохперсце.

Троица – Троіца, (нар. свята) Сёмуха.

У

Уединение – самота, адзінота, адасобленасць.

Умерщвление плоти – умярцвенне плоці.

Умиление – расчуленасць, замілаванне.

Умное делание – духамысленная дзейнасць.

Упокоение – упакаенне.

Усекновение главы Иоанна Предтечи – Усекнавенне галавы Іаана Прадцечы.

Усопший – спачылы.

Успение – Успенне.

Устав – 1) (богаслужэбны) Устаў; 2) (юрыдычны) статут; 3) (від пісьма) устаў.

Усыпальница – усыпальніца, пахавальня.

Утварь – начынне.

Утешитель – уцяшыцель.

Утреня – утраня.

Ф

Фитиль – кнот.

Х

Хвалитны – хвалітныя.

Хула – блюзнірства, знеслаўленне, знявага.

Хуление – блюзнірства, знеслаўленне, зневажанне.

Хульный – блюзнірскі, зняважлівы.

Ц

Цветная Триодь – Цвятная Трыёдзь.

Ч

Часослов – Часаслоў.

Часы – гадзіны.

Чаша – чаша.

Четвероевангелие – Чатырохевангелле.

Чётки – пацеркі, чэткі.

Четыредесятница – Чатырохдзесятніца.

Чинопоследование – чынапаследаванне.

Чревоугодие – чэравадагаджанне.

Чтец – чытальнік.

Чудо – цуд.